Η ιστορία του σακχαρώδη διαβήτη είναι μακρά και πολυπλοκή, με τις πρώτες αναφορές της νόσου να χρονολογούνται από το 1550 π.Χ., στον Πάπυρο του Ebers. Οι Αγιουρβεδικοί γιατροί του 5ου/6ου αιώνα π.Χ. παρατήρησαν για πρώτη φορά τη γλυκιά γεύση στα ούρα των διαβητικών και ονόμασαν την κατάσταση “madhumeha” (δηλαδή “μέλι στα ούρα”). Ο όρος διαβήτης προέρχεται από τον Δημήτριο της Απάμειας (1ος αιώνας π.Χ.).
Σχετικά με τον σακχαρώδη διαβήτη, οι Joseph von Mering και Oskar Minkowski ανακάλυψαν το 1889 τον ρόλο του παγκρέατος στην πρόκληση της νόσου. Στις αρχές του 20ου αιώνα, οι γιατροί υπέθεσαν ότι τα νησίδια του παγκρέατος εκκρίνουν μια ουσία (την “ινσουλίνη”) που μεταβολίζει τους υδατάνθρακες. Ο πρώτος που απομόνωσε την ουσία αυτή, που ονομάστηκε ινσουλίνη, ήταν ο Ρουμάνος επιστήμονας Niculae Paulescu. Το 1916, κατάφερε να αναπτύξει ένα υδατικό παγκρεατικό εκχύλισμα το οποίο, εγχύθηκε σε ένα διαβητικό σκύλο και αποδείχθηκε ότι είχε εξισορροπητική επίδραση στα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Η ανακάλυψη για τον εκκαθαρισμό της ινσουλίνης για κλινική χρήση το 1921-1922 έγινε από μια ομάδα ερευνητών στο Τορόντο – Frederick Banting, John Macleod, Charles Best, και James Collip -και άλλαξε την πορεία της θεραπείας του διαβήτη.
Ας εξετάσουμε περαιτέρω την ιστορία του διαβήτη και της ινσουλίνης μέσα στον χρόνο:
- Αρχαία Αίγυπτος (π. 1550 π.Χ.): Ο Πάπυρος του Ebers, ένα από τα παλαιότερα και σημαντικότερα ιατρικά συγγράμματα σε πάπυρο της Αρχαίας Αιγύπτου, περιέχει την πρώτη γνωστή ιατρική αναφορά στον διαβήτη.
- Αγιουρβεδική Ιατρική (5ος/6ος αιώνας π.Χ.): Οι Αγιουρβεδικοί γιατροί περιέγραψαν αρκετές ασθένειες πολυουρικής φύσης που ονομάστηκαν Prameha (“να ρέει”). Σε αυτήν την ομάδα ασθενειών περιλαμβανόταν η ισοδύναμη του σακχαρώδη διαβήτη, η madhumeha (“μέλι ούρα”).
- Αρχαία Κίνα: Ο σύγχρονος διαβήτης συσχετίζεται με δύο όρους στην κινεζική γλώσσα. Ο παραδοσιακός όρος, xiāo kě (消渴), σημαίνει “αδυνάτισμα-δίψα” και συσχετίζεται στενά με τον διαβήτη στις περισσότερες περιπτώσεις ιστορικής περιγραφής.
- Κλασική Αρχαιότητα: Οι Έλληνες και Ρωμαίοι συγγραφείς περιγράφουν κυρίως την υπερβολική ούρηση (πολυουρία). Ο όρος διαβήτης προέρχεται από το Ιωνικό για ‘σιφώνα’, που σημαίνει “να περνά ή να τρέχει μέσα”.
- Μεσαιωνικός Ισλαμικός Κόσμος: Κατά την Ισλαμική Χρυσή Εποχή κάτω από το Χαλιφάτο των Αμπάσιδων, ξεχωριστοί Μουσουλμάνοι γιατροί διατήρησαν, συστημάτισαν και επέκτειναν την ιατρική γνώση της εποχής γύρω από τον σακχαρώδη διαβήτη.
Η ινσουλίνη, που ανακαλύφθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, άλλαξε την πορεία της θεραπείας του διαβήτη. Η πρώτη απομόνωση της ουσίας που ονομάστηκε ινσουλίνη έγινε από τον Ρουμάνο επιστήμονα Niculae Paulescu το 1916. Η ανακάλυψη και ο εκκαθαρισμός της ινσουλίνης για κλινική χρήση το 1921-1922 από μια ομάδα ερευνητών στο Τορόντο – Frederick Banting, John Macleod, Charles Best, και James Collip – άλλαξε την πορεία της θεραπείας του διαβήτη.
Σήμερα, η ινσουλίνη είναι ένα απαραίτητο φάρμακο για τους ανθρώπους με τύπο 1 διαβήτη και για ορισμένους ανθρώπους με τύπο 2 διαβήτη. Η ινσουλίνη βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και επιτρέπει στο σώμα να χρησιμοποιεί τη γλυκόζη για ενέργεια. Η ινσουλίνη έχει σώσει εκατομμύρια ζωές από τότε που ανακαλύφθηκε και συνεχίζει να είναι ένα απαραίτητο εργαλείο στην καθημερινή διαχείριση του διαβήτη.
